rus hükümdarları listesi ne demek?

Rus hükümdarları listesi; Kiev Knezliği, Vladimir-Suzdal Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu'nun hükümdarlarını içeren bir liste maddesidir. Bu listedeki hükümdarlar değişik dönemlerde Knez (Dük veya Prens), Veliki Knez (Büyük Knez, Grandük veya Yüce Prens), Çar sonra da İmparator unvanıyla anılmışlardır.

Bazı dönemlerde Rus Ortodoks kilisesinin lideri olan patrikler de Rusya'nın hükümdarlık görevini üstlenmişlerdir. Örneğin 1610-1613 Leh istilası dönemi bunlardan biridir.

(ÖN BİLGİLENDİRME: Türkeçede isimler "İsim-Soyisim" şeklinde sıralanırken Rusçada bu sıra "İsim-Baba Adı-Soyisim" şeklindedir. Son Rus İmparatoru II. Nikolay Aleksandroviç Romanov'u ele alalım. Nikolay kendi adı, Aleksandr babasını adı (-oviç eki oğlu anlamını, -ova eki ise kızı anlamını verir), Romanov ise soyismi/hanedan ismidir. Listede hükümdarların kendi ismi ve baba adı verilmiştir.)

Novgorod Knezleri

Bugün Rusya olarak bilinen bölgede 9. yüzyıldan önce Doğu Slav kökenli halklar yaşardı. 9. yüzyılda şu an Rusya olarak bilinen bölgeye giren İskandinav kökenli Varegler’in Rus alt kolu 830 dolaylarında Rus Hanlığı ile başlayan ve bölge üzerinde hüküm süren bir dizi devlet kurdu. Rus Hanlığı’nın sadece varlığı bilinmektedir.

<table> <thead> <tr class="header"> <th>İsim</th> <th>Takma Adı</th> <th>Yerel Adı</th> <th>Ömrü</th> <th>Hüküm Başlangıcı</th> <th>Hüküm Bitişi</th> <th>Hanedan</th> <th>Notlar</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="Rurik" title="wikilink">Rurik</a></td> <td></td> <td>Рюрик</td> <td>830 – 879</td> <td>862</td> <td>879</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a>'nın kurucusu</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Oleg_(Novgorod_Knezi)" title="wikilink">Oleg</a></td> <td>Kahin</td> <td>Олег Вещий</td> <td>855 - 912</td> <td>879</td> <td>882</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>Rurik'in akrabası ve Rurik'in oğlu <a href="I._İgor_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">Igor</a>'un naibi</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._İgor_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. İgor</a></td> <td></td> <td>Игорь Рюрикович</td> <td>878 – 945</td> <td>914</td> <td>945</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>Rurik'in oğlu</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Olga_(Kiev_prensesi)" title="wikilink">Olga</a></td> <td></td> <td>Святая Ольга</td> <td>890 – 969</td> <td>945</td> <td>960</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a> (evlilik ile)</td> <td>I. Igor'un eşi ve I. Svyatoslav'ın naibi</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._Svyatoslav_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Svyatoslav Igoreviç</a></td> <td></td> <td>Святослав Игоревич</td> <td>942 – 972</td> <td>945 Sonbaharı</td> <td>Mart 972</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Igor ve Olga'nın oğlu</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="I._Vladimir_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Vladimir Svyatoslaviç</a></td> <td>Büyük, Vaftizci</td> <td>Владимир Святославич (Великий)</td> <td>958 – 1015</td> <td>969 979</td> <td>977 988</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Svyatoslav ve <a href="Maluşa" title="wikilink">Maluşa</a>'nın oğlu ve I. Yaropolk'un küçük kardeşi</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._Yaropolk_(Kiev_Büyük_Knezi)" title="wikilink">I. Yaropolk Svyatoslaviç</a></td> <td></td> <td>Ярополк Святославич</td> <td>950 - 980</td> <td>977</td> <td>979</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Svyatoslav ve Predslava'nın oğlu</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Kiev Büyük Knezleri

Rurik'in halefi Oleg, başkenti Kiev'e taşıdı ve Kiev Rusları devletini kurdu. Sonraki birkaç yüzyıl boyunca bölgedeki en önemli unvanlar Kiev Büyük Knezi ve Novgorod Büyük Knezi olmuştu. Genellikle iki unvan da aynı kişiye ait olmuştu.

<table> <thead> <tr class="header"> <th>İsim</th> <th>Takma Adı</th> <th>Yerel Adı</th> <th>Ömrü</th> <th>Hüküm Başlangıcı</th> <th>Hüküm Bitişi</th> <th>Hanedan</th> <th>Notlar</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="Askold_ve_Dir" title="wikilink">Askold ve Dir</a></td> <td></td> <td>Аскольд и Дир</td> <td>9. yüzyıl</td> <td>842<a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref">1</a><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref">2</a></td> <td>882</td> <td>Kyi</td> <td><a href="Ruslar_(tarihî_halk)" title="wikilink">Rus</a> kabile şefleri ve halkı Rurik'in ordusunu oluştururdu</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Oleg_(Novgorod_knezi)" title="wikilink">Oleg</a></td> <td>Kahin</td> <td>Олег Вещий</td> <td>855 – 912</td> <td>882</td> <td>912 Sonbaharı</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>Rurik'in oğlunun naibi ve Askold ve Dir'in selefi</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._İgor_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. İgor</a></td> <td></td> <td>Игорь Рюрикович</td> <td>878 – 945</td> <td>913</td> <td>945 Sonbaharı</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>Rurik'in oğlu</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="Olga_(Kiev_prensesi)" title="wikilink">Olga</a></td> <td></td> <td>Святая Ольга</td> <td>890 – 969</td> <td>945</td> <td>962</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a> (evlilik ile)</td> <td>I. Igor'un eşi ve I. Svyatoslav'ın naibi</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._Svyatoslav_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Svyatoslav Igoreviç</a></td> <td></td> <td>Святослав Игоревич</td> <td>942 – 972</td> <td>945 Sonbaharı</td> <td>Mart 972</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Igor ve Olga'nın oğlu</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="I._Yaropolk_(Kiev_Büyük_Knezi)" title="wikilink">I. Yaropolk Svyatoslaviç</a></td> <td></td> <td>Ярополк Святославич</td> <td>950 – 980</td> <td>Mart 972</td> <td>11 Haziran 980</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Svyatoslav ve Predslava'nın oğlu</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._Vladimir_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Vladimir Svyatoslaviç</a></td> <td>Büyük, Vaftizci</td> <td>Владимир Святославич (Великий)</td> <td>958 – 1015</td> <td>11 Haziran 980</td> <td>15 Temmuz 1015</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Svyatoslav ve <a href="Maluşa" title="wikilink">Maluşa</a>'nın oğlu ve I. Yaropolk'un küçük kardeşi</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="I._Svyatopolk_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Svyatopolk Vladimiroviç</a></td> <td>Lanetli</td> <td>Святополк Владимирович (Окаянный)</td> <td>980 – 1019</td> <td>15 Haziran 1015</td> <td>1016 Sonbaharı</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Vladimir veya I. Yaropolk'un oğlu</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._Yaroslav_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Yaroslav Vladimiroviç</a></td> <td>Bilge</td> <td>Ярослав Владимирович (Мудрый)</td> <td>978 – 1054</td> <td>1016 Sonbaharı</td> <td>22 Temmuz 1018</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>I. Vladimir ve <a href="Polotsklu_Rogneda" title="wikilink">Polotsklu Rogneda</a></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="I._Svyatopolk_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Svyatopolk Vladimiroviç</a></td> <td>Lanetli</td> <td>Святополк Владимирович (Окаянный)</td> <td>980 – 1019</td> <td>14 Ağustos 1018</td> <td>27 Temmuz 1019</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>İkinci saltanatı</td> </tr> <tr class="odd"> <td>'''<a href="I._Yaroslav_(Kiev_büyük_knezi)" title="wikilink">I. Yaroslav Vladimiroviç</a></td> <td>''' Bilge</td> <td>Ярослав Владимирович (Мудрый)</td> <td>978 – 1054</td> <td>27 Temmuz 1019</td> <td>20 Şubat 1054</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a></td> <td>Tantını yeniden aldı ve <a href="Mstislav_(knez)" title="wikilink">Mstislav</a> ile beraber hüküm sürdü</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote">Suszko, Henryk (2003). Latopis hustyński. Opracowanie, przekład i komentarze. Slavica Wratislaviensia CXXIV. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. .<a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn2" role="doc-endnote">Tolochko, Oleksiy (2010). The Hustyn' Chronicle. (Harvard Library of Early Ukrainian Literature: Texts) .<a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

Feodal Dönem

Rus devletinin kademeli olarak parçalanması Bilge Yaroslav'ın ölümü ile başladı. Büyük Knez unvanı güçlenen yerel knezlerin başına buyruklukları ile zayıfladı. 1097'de Liubeç Konseyi'nde alınan kararlarla devlet resmen dağıldı. Bu dönemde Büyük Knez'ler var olmaya devam etse de ne eski güçlerine ne de eski otoritelerine sahiplerdi.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
I. İzyaslav Yaroslaviç		Изяслав Ярославич	1024 – 1078	20 Şubat 1054	15 Eylül 1068	Rurik Hanedanı	I. Yaroslav ve Ingegerd Olofsdotter'in ilk oğlu
Vseslav Briaçislaviç	Büyücü	Всеслав Брячиславич (Чародей)	1039 – 1101	15 Eylül 1068	29 Nisan 1069	Rurik Hanedanı	I. Vladimir'in büyük büyük torunu olup taht için ayaklanmıştır
I. İzyaslav Yaroslaviç		Изяслав Ярославич	1024 – 1078	2 Mayıs 1069	22 Mart 1073	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
II. Svyatoslav Yaroslaviç		Святослав Ярославич	1027 – 1076	22 Mart 1073	27 Aralık 1076	Rurik Hanedanı	I. Yaroslav ve Ingegerd Olofsdotter'in üçüncü oğlu
I. Vsevold Yaroslaviç		Всеволод Ярославич	1030 – 1093	1 Ocak 1077	15 Temmuz 1077	Rurik Hanedanı	I. Yaroslav ve Ingegerd Olofsdotter'in dördüncü oğlu
I. İzyaslav Yaroslaviç		Изяслав Ярославич	1024 – 1078	15 Haziran 1077	3 Ekim 1078	Rurik Hanedanı	Üçüncü saltanatı
I. Vsevold Yaroslaviç		Всеволод Ярославич	1030 – 1093	3 Ekim 1078	13 Nisan 1093	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
II. Svyatopolk İzyaslaviç		Святополк Изяславич	1050 – 1113	24 Nisan 1093	16 Nisan 1113	Rurik Hanedanı	I. İzyaslav'ın oğlu
II. Vladimir Vsevolodoviç	Monomakh	Владимир Всеволодович (Мономах)	1053 – 1125	20 Nisan 1113	19 Mayıs 1125	Rurik Hanedanı	I. Vsevolod ve Bizanslı Anastasia'nın oğlu
I. Mstislav Vladimiroviç	Büyük	Мстислав Владимирович (Великий)	1076 – 1132	20 Mayıs 1125	15 Nisan 1132	Rurik Hanedanı	II. Vladimir ve Wessexli Githa'nın oğlu

I. Mstislav'ın 1132'deki ölümünün ardından Kiev Rusları duraklama ve gerileme dönemine girdi.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
II. Yaropolk Vladimiroviç		<small>Pereyaslavlı</small> Ярополк Владимирович	1082 – 1139	17 Nisan 1132	18 Şubat 1139	Rurik Hanedanı	II. Vladimir ve Wessexli Githa'nın oğlu ve I. Mstislav'ın küçük kardeşi
Viaçeslav Vladimiroviç		<small>Smolenskli</small> Вячеслав Владимирович	1083 – 2 Şubat 1154	22 Şubat 1139	4 Mart 1139	Rurik Hanedanı	II. Vladimir ve Wessexli Githa'nın oğlu ve I. Mstislav ve II. Yaropolk'un küçük kardeşi
II. Vsevolod Olgoviç		<small>Çernihivli</small> Всеволод Ольгович	1084 - 1146	5 Mart 1139	30 Temmuz 1146	Rurik Hanedanı	II. Sviatoslav'ın torunu
[II. İgor Olgoviç](II.İgor(Kiev_Büyük_Knezi "wikilink")		<small>\|Novgorodlu</small> Игорь Ольгович	1096 – 19 Eylül 1146	1 Ağustos 1146	13 Ağustus 1146	Rurik Hanedanı	II. Sviatoslav'ın torunu
II. İzyaslav Mstislaviç		Изяслав Мстиславич	1097 - 1154	13 Ağustos 1146	23 Ağustos 1149	Rurik Hanedanı	I. Mstislav'ın oğlu
I. Yuri Vladimiroviç	Uzun Elli	<small>Rostovlu ve Suzdallı</small> Юрий Владимирович (Юрий Долгорукий)	1099 - 1157	28 Ağustos 1149	1150 Yazı	Rurik Hanedanı	II. Vladimir ve Wessexli Githa'nın oğlu ve I. Mstislav, II. Yaropolk ve Viaçeslav'ın küçük kardeşi
Viaçeslav Vladimiroviç		<small>Smolenskli</small> Вячеслав Владимирович	1083 – 2 Şubat 1154	1150 Yazı	1150 Yazı	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
II. İzyaslav Mstislaviç		Изяслав Мстиславич	1097 - 1154	1150 Yazı	1150 Yazı	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
I. Yuri Vladimiroviç	Uzun Elli	<small>Rostovlu ve Suzdallı</small> Юрий Владимирович (Юрий Долгорукий)	1099 - 1157	Ağustos 1150	1151 Kışı	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
II. İzyaslav Mstislaviç		Изяслав Мстиславич	1097 - 1154	1151 Kışı	13 Kasım 1154	Rurik Hanedanı	Üçüncü saltanatı ve Viaçeslav Vladimiroviç ile eş hükümdar
Viaçeslav Vladimiroviç		<small>Smolenskli</small> Вячеслав Владимирович	1083 – 2 Şubat 1154	1151 Baharı	6 Şubat 1154	Rurik Hanedanı	Üçüncü saltanatı
Rostislav Mstislaviç		<small>Smolenskli</small> Ростислав Мстиславич	1110 - 1167	1154	Ocak 1155	Rurik Hanedanı	I. Mstislav'ın oğlu ve II. İzyaslav'ın küçük kardeşi
III. İzyaslav Davidoviç		<small>Çernihivli</small> Изяслав Давыдович	12. yüzyıl	Ocak 1155	1155	Rurik Hanedanı	II. Sviatoslav'ın torunu
I. Yuri Vladimiroviç	Uzun Elli	<small>Rostovlu ve Suzdallı</small> Юрий Владимирович (Юрий Долгорукий)	1099 - 1157	20 Mart 1555	15 Mayıs 1157	Rurik Hanedanı	Üçüncü saltanatı
III. İzyaslav Davidoviç		<small>Çernihivli</small> Изяслав Давыдович	12. yüzyıl	19 Mayıs 1157	Aralık 1158	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
II. Mstislav İzyaslaviç		Мстислав Изяславич	1125 - 1170	22 Aralık 1158	1159 Baharı	Rurik Hanedanı	II. İzyaslav'ın oğlu
Rostislav Mstislaviç		<small>Smolenskli</small> Ростислав Мстиславич	1110 - 1167	12 Nisan 1159	8 Şubat 1161	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
III. İzyaslav Davidoviç		<small>Çernihivli</small> Изяслав Давыдович	12. yüzyıl	12 Şubat 1151	6 Mart 1161	Rurik Hanedanı	Üçüncü saltanatı
Rostislav Mstislaviç		<small>Smolenskli</small> Ростислав Мстиславич	1110 - 1167	Mart 1161	14 Mart 1167	Rurik Hanedanı	Üçüncü saltanatı
II. Mstislav İzyaslaviç		Мстислав Изяславич	1125 - 1170	19 Mayıs 1167	12 Mart 1169	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı

Mart 1169'da Andrey Bogolyubski önderliğindeki bir dizi yerel knez Kiev'e girdi ve II. Mstislav İzyaslaviç'ı tahtından indirdi. Bu Rusya'nın parçalanmasının kanıtı oldu. Andrey, kardeşi Gleb'i Kiev Knezi atadı ve kendi krallığını Suzdal'dan yönetmeye devam etti. Güneybatıda Galiçya-Volhinya Knezliği kendini Kiev'in halefi ilan etti. 14. yüzyılın ortalarında Galiçya-Volhinya, komşularının baskısı altına girdi ve en sonunda Polonya Haliç'i Livanya ise Kiev'de dahil olmak üzere Volhinya'yı fethetti.

Vladimir- Suzdal Büyük Knezleri

12. yüzyıla gelindiğinde Vladimir-Suzdal Knezliği, topraklarına Novgorod ve Kiev'i de ekleyerek Aleksandr Nevski döneminde gücünün doruğuna ulaştı. 1169'da Vladimir Knezi Andrey, Kiev şehrini yağmaladı ve Rusya üzerinde egemenliğini ilan etmek için Büyük Knez unvanını üzerine aldı.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
I. Andrey Yurieviç	Dindar	Андрей Юрьевич (Боголюбский)	1110 - 1174	15 Mayıs 1157	29 Haziran 1174	Rurik Hanedanı	I. Yuri'nin oğlu
I. Mikhail Yurieviç		Михалко Юрьевич	12. yüzyıl	1174	Eylül 1174	Rurik Hanedanı	I. Yuri'nin oğlu ve I. Andrey'in küçük kardeşi
III. Yaropolk Rostislaviç		Ярополк Ростиславич	12. yüzyıl	1174	15 Haziran 1175	Rurik Hanedanı	I. Yuri'nin torunu
I. Mikhail Yurieviç		Михалко Юрьевич	12. yüzyıl	15 Haziran 1175	20 Haziran 1176	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
III. Vsevolod Yurieviç	Büyük Yuva	Всеволод Юрьевич (Большое Гнездо)	1154 - 1212	Haziran 1176	15 Nisam 1212	Rurik Hanedanı	I. Yuri ve Helene'nin oğlu ve I. Andrey ve I. Mikhail'in küçük kardeşi
II. Yuri Vsevolodoviç		Юрий Всеволодович	1189 - 1238	1212	27 Nisan 1216	Rurik Hanedanı	III. Vsevolod ve Maria Şvarnovna'nın oğlu
I. Konstantin Vsevolodoviç		<small>Rostovlu</small> Константин Всеволодович	1186 - 1218	1216 Baharı	2 Şubat 1218	Rurik Hanedanı	III. Vsevolod ve Maria Şvarnovna'nın oğlu ve II. Yuri'nin abisi
II. Yuri Vsevolodoviç		Юрий Всеволодович	1189 - 1238	Şubat 1218	4 Mart 1238	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı

Rus devleti 1237-1242 Moğol İstilası sırasında baskılara dayanamayarak dağıldı. Halef devletler Altın Orda Hanlığı'nın haraçgüzarı oldular. Rus knezliklerinin 13. yüzyılın ortalarından 15. yüzyılın ortalarına kadar Altın Orda himayesine yaşamaları Vladimir Büyük Knezi unvanının kurulması ve Rusların merkezinin Kiev'den Vladimir'e taşınması ile sonuçlandı. Birçok gurp iktidarı ele geçirmeye çalıştığı için devlet gitgide daha küçük parçalara ayrıldı. Hepsi Büyük Knez'in otoritesini kabul etse de Büyük Knez'in üzerlerinde oldukça zayıf otoritesi vardı. Yüzyılın sonuna gelindiğinde sadece Moskova Knezliği , Tver Knezliği ve Nijni Novgorod-Suzdal Knezliği unvan için yarışmaktaydı. Ancak unvanı ele geçiren Moskova Knezliği başkentini hiçbir zaman Vladimir'e taşımadı.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
II. Yaroslav Vsevolodoviç		Ярослав Всеволодович	1191 - 1246	1238	30 Eylül 1246	Rurik Hanedanı	III. Vsevolod ve Maria Şvarnovna'nın oğlu`; II. Yuri ve I. Konstantin'in küçük kardeşi ayrıca 1243'den beri Kiev Büyük Knezi
III. Svyatoslav Vsevolodoviç		Святослав Всеволодович	1196 – 3 Şubat 1252	1246	1248	Rurik Hanedanı	III. Vsevolod ve Maria Şvarnovna'nın oğlu`; II. Yuri, I. Konstantin ve II. Yaroslav'ın küçük kardeşi
II. Mikhail Yaroslaviç	Khorobrit (Cesur)	Михаил Ярославич (Хоробрит)	1229 – 15 Ocak 1248	1248	15 Ocak 1248	Rurik Hanedanı	II. Yaroslav'ın oğlu
III. Svyatoslav Vsevolodoviç		Святослав Всеволодович	1196 – 3 Şubat 1252	1248	1249	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
II. Andrey Yaroslaviç		ндрей Ярославич	1222 - 1264	Aralık 1249	24 Temmuz 1252	Rurik Hanedanı	II. Yaroslav'ın oğlu ve II. Mikhail'in abisi
'''I. Aleksander Yaroslaviç	Nevski'''	Александр Ярославич (Невский)	1221 - 1263	1252	14 Kasım 1263	Rurik Hanedanı	II. Yaroslav ve Rostislava Mstislava'nın oğlu; II. Mikhail ve II. Andrey'in abisi ve 1249'dan beri Kiev Büyük Knezi
III. Yaroslav Yaroslaviç		<small>Tverli</small> Ярослав Ярославич	1230 - 1272	1264	1271	Rurik Hanedanı	II. Yaroslav ve Fedosia İgorevna'nın oğlu; Aleksandr Nevski, II. Andrey ve II. Mikhail'in küçük kardeşi
I. Vasily Yaroslaviç		<small>Kostromalı</small> Василий Ярославич	1241 - 1276	1272	Ocak 1277	Rurik Hanedanı	II. Yaroslav'ın oğlu
Dmitri Aleksandroviç		<small>Pereyaslavlı</small> Дмитрий Александрович	1250 - 1294	1277	1281	Rurik Hanedanı	Aleksandr Nevski'nin oğlu
III. Andrey Aleksandroviç		<small>Gorodetsli</small> Андрей Александрович	1255 - 1304	1281	Aralık 1283	Rurik Hanedanı	Aleksandr Nevski'nin oğlu ve Pereyaslavlı Dmitri'nin küçük kardeşi
Dmitri Aleksandroviç		<small>Pereyaslavlı</small> Дмитрий Александрович	1250 - 1294	Aralık 1283	1293	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
III. Andrey Aleksandroviç		<small>of Gorodetsli</small> Андрей Александрович	1255 - 1304	1293	27 Temmuz 1304	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
III. Mikhail Yaroslaviç		<small>Tverli</small> Михаил Ярославич (Михаил Тверской)	1271 - 1318	1304 Sonbahar	22 Kasım 1318	Rurik Hanedanı	III. Yaroslav'ın oğlu
III. Yuri Daniloviç		<small>Moskovalı</small> Юрий Данилович	1281 - 1325	1318	2 Kasım 1322	Rurik Hanedanı	Aleksandr Nevski'nin torunu
Dmitri Mikhailoviç	Korunç Göz	Дмитрий Михайлович (Грозные Очи)	1299 - 1326	1322	15 Eylül 1326	Rurik Hanedanı	III. Mikhail ve Kaşinli Anna'nın oğlu Öldürüldü
II. Aleksander Mikhailoviç		<small>Tverli</small> Александр Михайлович	1301 - 1339	1326	1327	Rurik Hanedanı	III. Mikhail ve Kaşinli Anna'nın oğlu ve Korkunç Göz Dmitri'nin küçük kardeşi
III. Aleksander Vasilyeviç		<small>Suzdallı</small> Александр Васильевич	14. yüzyıl	1328	1331	Rurik Hanedanı	III. Andrey'in torunu olup I. İvan ile beraber saltanat sürdü
I. İvan Daniloviç	Kalita (Para torbası)	<small>Moskovalı</small> Иван Данилович (Иван Калита)	1288 - 1340	1331	31 Mart 1340	Rurik Hanedanı	Aleksandr Nevski'nin torunu, I. Daniel'in oğlu ve III. Yuri'nin küçük kardeşi
Simeon İvanoviç	Gururlu	<small>Moskovalı</small> Симеон Иванович (Симеон Гордый)	7 Kasım 1316 – 27 Nisan 1353	1 Ekim 1340	27 Nisan 1353	Rurik Hanedanı	I. İvan ve Helena'nın oğlu
II. İvan İvanoviç	Adil	<small>Moskovalı</small> Иван Иванович (Иван Красный)	30 Mart 1326 – 13 Kasım 1359	20 Mart 1354	13 Kasım 1359	Rurik Hanedanı	I. İvan ve Helena'nın oğlu ve Simeon'ın küçük kardeşi
Dmitri Konstantinoviç		<small>Suzdallı</small> Дмитрий Константинович	1322 – 5 Temmuz 1383	22 Haziran 1360	Aralık 1362	Rurik Hanedanı	Konstantin Vasilyeviç'in oğlu
Dmitri İvanoviç	Donskoy	<small>Moskovalı</small> Дмитрий Иванович (Дмитрий Донской)	12 Ekim 1350 – 19 Mayıs 1389	Ocak 1363	19 Mayıs 1389	Rurik Hanedanı	II. İvan ve Aleksandra Velyaminova'nın oğlu ve 1359'dan beri Moskova Knezi

Dmitri Donskoy'dan sonra Vladimir tahtı temelli Moskova Knezlerinin eline geçti.

Moskova Büyük Knezleri

Aleksander Nevki'nin en küçük oğlu Daniel tarafından kurulan Moskova Knezliği 14. yüzyılda tüm Rus toprakları üzerinde kontrolünü pekiştirdi. Ruslar, Moğollardan bağımsız davranmaya başladılar. Bu da III.İvan'ın hanlığa haraç ödemeyi bırakması ve bağımsızlığını ilan etmesi ile sonuçlandı. Oğlu III. Vasili son kalan bağımsız birkaç knezliği de fethederek tüm Rusya'yı bireştirdi.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
I. Vasili Dmitriyevç		Василий Дмитриевич	30 Aralık 1371 – 27 Şubat 1425	19 Mayıs 1389	27 Şuabt 1425	Rurik Hanedanı	I. Dmitri ve Eudoksia Dmitriyevna'nın oğlu
'''II. Vasili Vasilieviç		Василий Васильевич (Василий Тёмный)	10 Mart 1415 – 27 Mart 1462	27 Şubat 1425	30 Mart 1434	Rurik Hanedanı	I. Vasili ve Litvanyalı Sophia'nın oğlu
Yuri Dmitriyeviç		<small>Zvenigorodlu</small> Юрий Дмитриевич	26 Kasım 1374 – 5 Haziran 1434	31 Mart 1434	5 Haziran 1434	Rurik Hanedanı	I. Dmitri ve Eudoksia Dmitriyevna'nın oğlu; I. Vasili'nin küçük kardeşi
Vasili Yuryeviç	Şaşı	<small>Zvenigorodlu</small> Василий Юрьевич (Василий Косой)	1421 - 1448	5 Haziran 1434	1435	Rurik Hanedanı	Yuri Dmitriyeviç'in oğlu
II. Vasili Vasilieviç	Kör	Василий Васильевич (Василий Тёмный)	10 Mart 1415 – 27 Mart 1462	1435	1446	Rurik Hanedanı	İkinci saltanatı
Dmitri Yurieviç	Şemkaya	Дмитрий Юрьевич (Дмитрий Шемяка)	1400s – 17 Temmuz 1453	1446	26 Mart 1447	Rurik Hanedanı	Yuri Dmitriyeviç'in oğlu; Şaşı Vasili'nin kardeşi ve "Tüm Rusların hükümdarı" unvanını kullanan ilk kişi
II. Vasili Vasilieviç	Kör	Василий Васильевич (Василий Тёмный)	10 Mart 1415 – 27 Mart 1462	27 Şuabt 1447	27 Mart 1462	Rurik Hanedanı	Üçünücü saltanatı olup III. İvan ile beraber yönetmiştir.
III. İvan Vasilieviç	Büyük	Иван Васильевич (Иван Великий)	22 Ocak 1440 – 6 Kasım 1505	Nisan 1462	6 Kasım 1505	Rurik Hanedanı	II. Vasili ve Borovklu Maria'nın oğlu
III. Vasili İvanoviç		Василий Иванович	25 Mart 1479 – 13 Aralık 1533	6 Kasım 1505	13 Aralık 1533	Rurik Hanedanı	III. İvan ve Zoi Palaiologina'nın oğlu
IV. İvan Vasilyeviç	Korkunç	Иван Васильевич	25 Ağustos 1530 – 28 Mart 1584	13 Aralık 1533	26 Ocak 1547	Rurik Hanedanı	III. Vasili ve Elena Glinskaya'nın oğlu

Rusya Çarları

Korkunç İvan, 1547'de tüm Rusların Çarı olarak taç giydi ve Rusya Çarlığı ilan edildi.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
IV. İvan Vasilyeviç	Korkunç	Иван Васильевич	25 Ağustos 1530 – 28 Mart 1584	26 Ocak 1547	28 Mart 1584	Rurik Hanedanı	III. Vasili ve Elena Glinskaya'nın oğlu
I. Fyodor İvanoviç	Kutsanmış	Фёдор Иванович (Фёдор Блаженный)	31 Mayıs 1557 – 17 Ocak 1598	38 Mart 1584	17 Ocak 1598	Rurik Hanedanı	IV. İvan ve Anastasya Romanovna'nın oğlu

Karışıklık Dönemi

Zayıf ve muhtemelen zihinsel engelli I. Fyodor'un varissiz ölmesi sonucu ülke taht savaşlarına, kıtlığa ve kaosa sürüklendi. Ve 1613'e kadar sürecek olan Karışıklık Dönemi başladı.

<table> <thead> <tr class="header"> <th>İsim</th> <th>Takma Adı</th> <th>Yerel Adı</th> <th>Ömrü</th> <th>Hüküm Başlangıcı</th> <th>Hüküm Bitişi</th> <th>Hanedan</th> <th>Notlar</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><a href="Boris_Godunov" title="wikilink">Boris Feodoroviç</a></td> <td></td> <td>Борис Фёдорович Годунов</td> <td>1551 – 13 Nisan 1605</td> <td>21 Şubat 1598</td> <td>13 Nisan 1605</td> <td><a href="Godunov_Hanedanı" title="wikilink">Godunov Hanedanı</a></td> <td>I. Fyodor'un kayınbiraderi olup <a href="Zemski_Sobor" title="wikilink">Zemski Sobor</a> tarafından çar seçilmiştir</td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="II._Fyodor" title="wikilink">II. Fyodor Borisoviç</a></td> <td></td> <td>Фёдор Борисович Годунов</td> <td>1589 – 20 Haziran 1605</td> <td>13 Nisan 1605</td> <td>10 Haziran 1605</td> <td><a href="Godunov_Hanedanı" title="wikilink">Godunov Hanedanı</a></td> <td>Boris Feodoroviç oğlu olup öldürülmüştür.</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="I._Dmitri" title="wikilink">I. Dmitri</a></td> <td></td> <td>Лжедмитрий I</td> <td>581 – 17 Mayıs 1606</td> <td>10 Haziran 1605</td> <td>17 Mayıs 1606</td> <td><a href="Rurik_Hanedanı" title="wikilink">Rurik Hanedanı</a> (iddia ettiğine göre)</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="IV._Vasili" title="wikilink"> IV. Vasili İvanoviç</a></td> <td></td> <td>Василий Иванович Шуйский</td> <td>22 Eylül 1552 – 12 Eylül 1612</td> <td>19 Mayıs 1606</td> <td>17 Temmuz 1610</td> <td><a href="Şuyski_Hanedanı" title="wikilink">Şuyski Hanedanı</a></td> <td>II. Andrey'in dokuncu kuşak torunu</td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="IV._Władysław_Waza" title="wikilink">Vladislav Zhigimontoviç</a></td> <td></td> <td>Владислав Жигимонтович</td> <td>9 Haziran 1595 – 20 Mayıs 1648</td> <td>6 Eylül 1610</td> <td>Kasım 1612</td> <td><a href="Vasa_Hanedanı" title="wikilink">Vasa Hanedanı</a></td> <td>1632'den beri <a href="Polonya_Krallığı" title="wikilink">Polonya</a> Kralı olup <a href="Yedi_Boyarlar" title="wikilink">Yedi Boyarlar</a> tarafından seçilmiştir ancak hiçbir zaman tahta oturamamıştır.</td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Romanovlar

Karışıklık Dönemi'nin sonunda Romanovlar tahta geçmiştir.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
I. Mihail Fyodoroviç		Михаил Фёдорович	12 Temmuz 1596 – 12 Temmuz 1645	26 Haziran 1613	12 Temmuz 1645	Romanov Hanedanı	Romanov Hanedanı'nın kurucu ve I. Fyodor'un kuzenidir.
Aleksey Mihayloviç	Sessiz	Алексей Михайлович (Алексей Тишайший)	9 Mayıs 1629 – 29 Ocak 1676	12 Temmuz 1645	29 Ocak 1676	Romanov Hanedanı	I. Mikhail'in oğlu
III. Fyodor Aleksieviç		Фёдор III Алексеевич	9 Haziran 1661 – 7 Mayıs 1682	29 Ocak 1676	7 Mayıs 1682	Romanov Hanedanı	I. Aleksis ve Marya Miloslavskaya
I. Petro Aleksiyeviç	Deli, Büyük	Пётр I Алексеевич	9 Haziran 1672 – 8 Şubat 1725	7 Mayıs 1682	2 Kasım 1721	Romanov Hanedanı	I. Aleksis ve Natalya Narişkina'nın oğlu
V. İvan Aleksiyeviç		Иван V Алексеевич	6 Eylül 1666 – 8 Şubat 1696	26 Mayıs 1682	8 Şubat 1696	Romanov Hanedanı	I. Aleksis ve Marya Miloslavskaya'nın oğlu; III. Fyodor'un küçük kardeşi

Rus İmparatorları

I. Petro'nun kendini Rus İmparatoru ilan etmesi ile Rus İmparatorluğu kuruldu.

İsim	Takma Adı	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
I. Petro Aleksiyeviç	Deli, Büyük	Пётр I Алексеевич (Пётр Великий)	9 Haziran 1672 – 8 Şubat 1725	2 Kasım 1721	8 Şubat 1725	Romanov Hanedanı	I. Aleksis ve Natalya Narişkina'nın oğlu ve ilk Rus İmparatoru
I. Katerina Aleksiyevna		Екатерина I Алексеевна	15 Nisan 1684 – 17 Mayıs 1727	8 Şubat 1725	17 Mayıs 1727	Romanov Hanedanı (evlilik yoluyla)	I. Petro'nun ikinci eşi
II. Petro Aleksiyeviç		Пётр II Алексеевич	23 Ekim 1715 – 30 Ocak 1730	18 Mayıs 1727	30 Ocak 1730	Romanov Hanedanı	I. Petro'nun torunu
Anna İvanovna		Анна Иоанновна	7 Şubat 1693 – 28 Ekim 1740	13 Şubat 1730	28 Ekim 1740	Romanov Hanedanı	IV. İvan'ın ve Praskovya Saltıkova'nın kızı
VI. İvan Antonoviç		Иван VI Антонович	23 Ağustos 1740 – 16 Temmuz 1764	28 Ekim 1740	6 Aralık 1741	Romanov Hanedanı	V. İvan'ın torunu
Elizabeth Petrovna		Елизавета Петровна	29 Aralık 1709 – 5 Ocak 1762	6 Aralık 1741	5 Ocak 1762	Romanov Hanedanı	I. Petro ve I. Katerina'nın kızı
III. Petro Fyodoroviç		Пётр III Фёдорович	21 Şubat 1728 – 17 Temmuz 1762	9 Ocak 1762	9 Temmuz 1762	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	I. Petro'nun torunu ve I. Elizabeth'in yiğeni
II. Katerina Alekseyevna	Büyük	Екатерина II Алексеевна (Екатерина Великая)	2 Mayıs 1729 – 17 Kasım 1796	9 Temmuz 1762	17 Kasım 1796	Askanya Hanedanı, Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	III. Petro'nun eşi
I. Pavel Petroviç		Павел I Петрович	1 Ekim 1754 – 23 Mart 1801	17 Kasım 1796	23 Mart 1801	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	III. Petro ve II. Katerina'nın oğlu
I. Aleksandr Pavloviç	Kutsanmış	Александр I Павлович (Александр Благословенный)	23 Aralık 1777 – 1 Aralık 1825	23 Mart 1801	1 Aralık 1825	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	I. Paul'un oğlu; Polonya Kralı ve Finlandiya Büyük Dükü olan ilk Romanov
Konstantin Pavloviç		Константин Павлович	27 Nisan 1779 – 27 Haziran 1831	1 Aralık 1825	26 Aralık 1825	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	I. Paul'un oğlu, I. Aleksandr'ın küçük kardeşidir; taç giymemiştir
I. Nikolay Pavloviç		Николай Николаевич	6 Haziran 1796 – 2 Mart 1855	26 Aralık 1825	2 Mart 1855	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	I. Paul'un oğlu
II. Aleksandr Nikolayeviç	Kurtarıcı	Александр II Николаевич (Александр Освободитель)	29 Nisan 1818 – 13 Mart 1881	2 mert 1855	13 Mert 1881	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	I. Nikolay'ın oğlu, I. Aleksandr'ın yiğeni
III. Aleksandr Aleksandroviç	Arabulucu	Александр III Александрович (Александр Миротворец)	10 Mart 1845 – 1 Kasım 1894	13 Mart 1881	1 Kasım 1894	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	II. Aleksandr'ın oğlu
II. Nikolay Aleksandroviç		Николай II Александрович	18 Mayıs 1868 – 17 Temmuz 1918	1 Kasım 1894	15 Mart 1917	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	III. Aleksandr'ın oğlu ve Ekim Devrimi sırasında imparatordu

II. Nikolay'ın ölümünden sonra tahtta hak iddia edenler

İsim	Yerel Adı	Ömrü	Hüküm Başlangıcı	Hüküm Bitişi	Hanedan	Notlar
Mihail Aleksandroviç	Михаил Александрович	4 Aralık 1878 – 13 Haziran 1918	15 Mart 1917	16 Mart 1917	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	III. Aleksandr'ın oğlu
Nikolay Nikolayeviç	Николай Николаевич	6 Kasım 1856 – 5 Ocak 1929	8 Ağustos 1922	25 Ekim 1922	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	I. Nikolay'ın torunu
Kiril Vladimiroviç	Кирилл Владимирович	30 Eylül 1876 – 12 Ekim 1938	31 Ağustos 1924	12 Ekim 1938	Holstein-Gottorp-Romanov Hanedanı	II. Aleksandr'ın torunu

Ayrıca bakınız

Monomah Kalpağı (Rus knezlerinin ve Rus çarlarının giydiği kraliyet tacı.)

Dış bağlantılar

Kaynakça

Notlar

<references group="note" /> [\#](Kategori:Rusya_hükümdarları "wikilink") [Hükümdar](Kategori:Rusya_listeleri "wikilink") [Kategori:Hükümdar listeleri](Kategori:Hükümdar_listeleri "wikilink")

be:Імператары расійскія

Orijinal kaynak: rus hükümdarları listesi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

rus il-76

rus imparatorluğu

rus imparatorluğu'nun kırım'ı ilhakı

rusinler

rus internet siteleri

rus kadınların amları

rus kadınları neden güzel

rus kadınlarının fiziki özellikleri